De juiste kleuren kiezen en combineren is een cruciaal onderdeel van design. Kleuren hebben immers een eigen betekenis, dus met de natte vinger een selectie van je favoriete kleuren maken is daarom geen aanrader (meer daarover volgt later in deze blog).
In deze blog leer je:
“Color does not add a pleasant quality to design. It reinforces it.”
Het kleurenwiel is een startpunt voor grafische designers. Er bestaan nog andere modellen, maar als je net begint, is dit model meer dan geschikt.
In het kleurenwiel vind je primaire, secundaire en tertiaire kleuren terug. Het wiel toont de onderlinge relaties tussen de verschillende kleuren.
De primaire kleuren rood, geel, blauw (RGB) zijn gelijkmatig verspreid op het wiel. Met deze primaire kleuren kan je nieuwe kleurcombinaties maken. Zo krijg je secundaire kleuren. Combineer je een primaire kleur met een secundaire kleur dan krijg je een tertiaire kleur.
In totaal vind je op het kleurenwiel twaalf kleuren terug:
Er zijn verschillende manieren om tot een geslaagde kleurcombinatie te komen. Wil je het lot tarten? Print de cirkel dan uit en plak hem op dan op je dartboard. De eerste vijf kleuren die je raakt, gebruik je voor je combinatie. Wie weet, misschien haal je er wel een geweldige combinatie uit.
Zelf kies ik echter voor iets minder willekeurigheid in mijn kleurcombinaties en laat ik het darten voor na het werk.
Toch lijkt kleuren kiezen een stresserende keuze als je niet weet hoe je eraan moet beginnen. Gelukkig zijn er verschillende kleurschema’s die je een handje kunnen helpen:
Elke kleur heeft haar eigen betekenis. Onthoud dus dat wanneer je een kleur in je design gebruikt, je onbewust ook een bepaalde boodschap naar de ontvanger communiceert.
De betekenis van een kleur hangt sterk af van de cultuur waarin het wordt gebruikt. In deze blog houden we het eenvoudig en kijken we enkel naar de betekenis in het Westen.
Warme kleuren zijn onder andere rood, oranje, geel en variaties van deze kleuren. Of anders gezegd: de kleuren van pittoreske herfsttaferelen, woeste vuurvlammen en romantische zonsondergangen en zonsopgangen.
Deze warme kleuren worden over het algemeen gezien als energiek, gepassioneerd positief en enthousiast.
Een kleur met sterke contrasten: we associëren het met liefde, maar ook met geweld. Met vurige passie en verwoestende oorlogsvoering. Met de lieftallige Cupido, maar ook met de kwaadaardige Duivel.
Je ziet het al: rood is een speciale kleur. Wist je dat het zelfs een fysiek effect kan hebben op mensen? Zo kan het zowel je bloeddruk als ademhaling doen stijgen en je stofwisseling verbeteren. Tricky!
Rood trekt onmiddellijk de aandacht. Daarom zijn stoplichten en waarschuwingsetiketten rood gekleurd. Ook de grootste filmsterren in Hollywood verkiezen hun entree op een rode loper.
In je design kan rood een krachtige accentkleur zijn. Maar let op: het kan een overweldigend effect hebben als je het teveel gebruikt.
Over het algemeen is rood een geweldige kleur om te gebruiken wanneer je kracht, passie of belang wil uitdrukken. Het is een veelzijdige kleur met felle varianten die energie uitstralen en donkere versies die eleganter zijn.
Bij deze kleur denk je meteen aan de herfst. Misschien zelfs aan die lange boswandelingen met je geliefde, tussen de vallende bladeren en kastanjes. Of denk je meteen aan sinaasappels of het typische fruit dat Sinterklaas elk jaar in je schoentje achterlaat (tenminste, als je braaf bent geweest, anders weet je misschien niet waarover dit gaat).
Oranje leent wat van de zachte kleuren in het bos en van het goede karakter van de Sint: het is een zachte, vriendelijke kleur (die ook wat minder in your face is dan rood).
Oranje roept over het algemeen veel positieve gevoelens op zoals rust, kalmte, geduld, zelfzekerheid en creativiteit. Omdat we het associëren met de herfst, kan het ook staan voor verandering of vooruitgang.
We kunnen de kleur echter ook associëren met passief of langzaam zijn.
Oranje betekent ook goedkoop/betaalbaar. Afhankelijk van de identiteit of doelstellingen van je merk of bedrijf is dit een voordeel of een nadeel.
Wil je rust, zelfzekerheid, creativiteit en betaalbaarheid uitdrukken? Dan is oranje een ideale keuze.
Dit is persoonlijk een van mijn favoriete kleuren, omdat het de meest energieke is van de warme kleuren. Bekijk de rechthoek hierboven: voel je een glimlach opkomen die je niet kan tegenhouden? Dan ben je betoverd door het gelukzalige, warme gevoel dat de kleur weerspiegelt.
Geel is de kleur van de zon en straalt (bijna letterlijk) warmte, energie en vrolijkheid uit. In sommige gevallen symboliseert de kleur zelfs hoop en duurzaamheid.
In andere gevallen doet de kleur ons denken aan indiscretie, nervositeit of goedkoop zijn. Maar wanneer je bijvoorbeeld een tijdelijke promotie hebt, laat je deze wel meteen opvallen indien je geel gebruikt.
Geel is een veelzijdige kleur met veel varianten: lichtgeel geeft een rustiger gevoel dan felgeel. Donkergeel en goud zien er antieker uit en stralen duurzaamheid uit. Net als haar verwante kleuren in de kleurencirkel is geel een veelzijdige kleur die je heel wat creatieve mogelijkheden biedt.
Koude (of koele) kleuren zijn onder andere groen, blauw, paars en variaties van deze kleuren. Vaak zijn ze meer ingetogen dan warme kleuren.
Koele kleuren zijn de kleuren van de nacht, het water en de natuur. Ze zijn kalmerend, ontspannend en een beetje terughoudend.
Er is slechts een koude primaire kleur in het spectrum (blauw), wat betekent dat veel andere kleuren worden gevormd door het combineren van het koude blauw met een warme kleur.
In tegenstelling tot de auteur van dit artikel op vrijdagavond is groen een zeer nuchtere kleur. Groen domineert de natuur en symboliseert een nieuw begin en een nieuwe groei. Het betekent ook vernieuwing en overvloed.
Groen heeft een kalmerend effect. Uit sommige studies blijkt zelfs dat het een helend effect heeft (zo hadden patiënten in een ziekenhuis die uitkeken op een bos in plaats van een parking minder klachten na een operatie en recupereerden ze sneller).
Omdat groen een combinatie is van een kalmerende kleur (blauw) en energieke kleur (geel) kan het voor verschillende doelen worden gebruikt. Verschillende tinten groen betekenen elk iets anders: heldere kleuren zijn energiek en levendig, terwijl olijfgroen de natuurlijke wereld symboliseert. Donkergroen betekent dan weer stabiliteit en rijkdom.
Groen kan ook staan voor jaloezie, afhankelijkheid of een gebrek aan ervaring.
De betekenis van deze kleur is sterk afhankelijk van de tint die je kiest. Lichtblauw is ontspannend en kalmerend. Helderblauw is verfrissend en energiek. Donkerblauw en marineblauw zijn krachtig, betrouwbaar en belangrijk.
Over het algemeen gebruiken we blauw om rust en verantwoordelijkheid uit te drukken. Het is een frisse, zakelijke, kalme en loyale kleur.
Dankzij haar betrouwbaar karakter is blauw de meest voorkomende kleur in logo’s. In verschillende culturen over de hele wereld symboliseert het ook vrede, wat bijdraagt aan het internationale succes van deze kleur. Veel overheden kiezen ook voor deze kleur om betrouwbaar naar hun volk over te komen (of dit echter al vruchten heeft afgeworpen, laten we even in het midden).
Soms vinden we blauw wat gevoelloos, depressief of afstandelijk. Daarom is de juiste tint kiezen enorm belangrijk: de grens tussen ‘koud en afstandelijk’ en ‘ontspannend en kalmerend’ is heel klein.
Over deze kleur valt heel wat te vertellen: de Romeinen maakten deze kleur van de zeldzame purperslak. Daardoor konden alleen koningen en zeer rijke mensen paarse kleding betalen. Paars wordt als gevolg dus gezien als een elitaire kleur.
Vandaag staat paars ook symbool voor passie, inventiviteit, inspiratie en creativiteit. Het is een van de weinige kleuren die ook onze spiritualiteit en verbeelding stimuleert.
Paars is een combinatie van het vurige, warme rood en het koele, serene blauw en neemt van beide enkele attributen over.
Gebruik donkerpaars in je design om een gevoel van rijkdom en luxe te geven. Lichtpaarse tinten associëren we met de lente en romantiek. De tint die je gebruikt hangt dus af van je boodschap en het gevoel dat je wil creëren.
Omdat paars in sommige gevallen nauw aanleunt bij onze spiritualiteit, kan het ook als overdreven, bijgelovig of ‘te ver van de realiteit’ worden beschouwd.
Hier vind je geen primaire kleuren, maar wel een variatie aan kleuren die je design kunnen versterken op één of andere manier.
Zwart is de sterkste van de neutrale kleuren. Net zoals bij rood zijn er sterke contrasten in de opvattingen: we associëren het met kracht, elegantie en formaliteit, maar ook met het kwaad, de dood en mysterie.
Zwart schept ook orde en geeft vorm aan je ontwerp. Het dwingt respect af, maar creëert ook een zekere afstand. En in onze cultuur is het ook de kleur van rouw en de dood.
Brrr, akelige onderwerpen. Toch heb je zelf veel controle over hoe de kleur bij de kijker wordt ontvangen. Zwart is zowel conservatief als modern, traditioneel als onconventioneel. Het hangt allemaal af van de kleuren waarmee je het combineert.
Zwart is een goede keuze voor je typografie en andere functionele onderdelen, vanwege haar neutraliteit. Een zwarte tekst op een lichte achtergrond zorgt voor een scherp ontwerp en een tekst die makkelijk leest.
Wit ligt aan de andere kant van het spectrum van zwart, maar werkt net zo goed met zowat elke andere kleur.
We associëren wit vaak met zuiverheid (‘maagdelijk wit’), deugdzaamheid en onschuld. Het symboliseert beginnen met een schone lei. In schilderijen worden engelen vaak afgebeeld in het wit, omdat het goedheid en vrede symboliseert.
Vaak begint je ontwerp als een wit canvas dat je zelf invult. Daar heeft het de functie van een neutrale achtergrond die andere kleuren een grotere stem laat hebben. Toch plaatst je best je ontwerp niet te vol, omdat witruimte ook rust en overzicht creëert.
Wit is multifunctioneel: zo kan het in je ontwerp bijvoorbeeld winter of zomer betekenen, afhankelijk van de kleuren waarmee je het omringt.
In minimalistische ontwerpen vind je ook veel wit terug. Veel van deze ontwerpen zien er netjes en eenvoudig uit. Als je deze stijl nastreeft, zijn veel witruimte of veel witte elementen een goede keuze.
Grijs is een neutrale kleur en wordt algemeen beschouwd aan de koele kant van het kleurenspectrum. In sommige ontwerpen kan lichtgrijs gebruikt worden in plaats van wit en donkergrijs in plaats van zwart.
Over het algemeen is grijs conservatief en formeel, maar het kan ook modern zijn afhankelijk van hoe je het in je ontwerp gebruikt en met welke kleuren je het omringt. Je ziet de kleur vaak terugkomen in bedrijven waar formaliteit en professionaliteit centraal staan.
Grijze typografie zie je tegenwoordig ook vaker voorkomen in ontwerpen omdat het iets zachter is in vergelijking met zwarte letters.
Bruin is een volledig natuurlijke kleur. Ze bevindt zich op het warm-neutrale gedeelte van het spectrum. We associëren het met betrouwbaarheid, standvastigheid en aardsheid. Het kan echter ook worden beschouwd als saai.
Bruin creëert een gevoel van warmte en gezondheid in je ontwerp. In zijn donkerste vorm kan het worden gebruikt als vervanging voor zwart, zowel in je achtergrond als je typografie.
Bruin is de kleur van de aarde waarop we leven. Het onderscheidt zich van de ‘grijze massa’ die door de mens werd gebouwd. Het symboliseert ook de robuuste landarbeider op wie men kan vertrouwen en die tevreden is met wat het leven hem te bieden heeft. Hierdoor kan het soms ook worden beschouwd als (te) ‘burgerlijk’.
Beige is enigszins uniek in het kleurenspectrum omdat het koele of warme tinten kan aannemen, afhankelijk van de kleuren die eromheen liggen.
Het heeft de warmte van bruin en de koelte van wit. In de meeste gevallen is het een conservatieve kleur die betrouwbaarheid symboliseert, maar omringd door de juiste kleuren kan het ook flexibiliteit symboliseren.
Door het zachte en rustgevende karakter wordt de kleur meestal gebruikt voor achtergronden.
Omdat beige de kenmerken van de kleuren eromheen overneemt, heeft het op zich weinig effect op de uiteindelijke indruk van je ontwerp.
Roomkleurige of ivoren kleuren zijn verfijnde kleuren. Ze lenen wat van de warmte van bruin en veel van de koelte van wit.
Ze zijn over het algemeen rustig en kunnen het gevoel oproepen dat er wat geschiedenis aan te pas komt in het ontwerp.
Ivoor is een rustige kleur en neemt veel van de puurheid van wit over, maar voelt iets warmer aan.
In je ontwerp kunnen roomkleurige of ivoren tinten een gevoel van elegantie en rust geven. In combinatie met ‘aardse kleuren’ zoals bruin kan het een zeer kwaliteitsvol ‘aards ontwerp’ aannemen. Het kan ook worden gebruikt om donkere kleuren te verlichten.
Kan je na het lezen niet wachten om zelf aan de slag te gaan? Houd je creativiteit nog even in toom, want ik leg je nog graag uit hoe je een succesvolle kleurencombinatie maakt.
Op Coolors.co vind je een geweldige tool die je gratis kan gebruiken. Je kan er zowel je eigen kleurpatroon ontwerpen als patronen van andere designers gratis overnemen.
Wanneer je naar de website surft, heb je twee opties: zelf een ontwerp maken (‘start the generator’) of een ontwerp van een designer overnemen (‘explore trending pallets’)
Wanneer je op ‘start the generator’ drukt, kom je in de ontwerpruimte waar je aan je design kan beginnen.
Je hoeft enkel maar op de spatiebalk te drukken en het programma zal automatisch kleurcombinaties voor je maken. Je kan vrijwillig paletten toevoegen of verwijderen (je begint standaard met 5 kleurpaletten).
Toont het programma een kleur die jij leuk vindt? Klik dan op het slotje om die kleur te vergrendelen. Wanneer de kleur vergrendeld is en je op spatie drukt, zal deze kleur niet meer veranderen. Het programma zoekt dus met andere woorden naar kleuren die perfect passen bij die ene kleur die jij geweldig vindt!
Geen tijd of zin om je eigen ontwerp te maken? Geen probleem. Coolors.co geeft je ook de mogelijkheid om ontwerpen die reeds gemaakt zijn gratis over te nemen.
Druk op ‘explore trending pallets’ en browse vervolgens door de honderden ontwerpen die anderen voor je gemaakt hebben. Je kan ook op bepaalde woorden zoeken als je al een vaag idee hebt waar je naar op zoek bent.
Heb je een ontwerp gevonden dat voor 99% past bij wat je zoekt, maar is het net nog niet perfect? Geen probleem. Klik het ontwerp aan en klik vervolgens op ‘open in generator’. Je opent de kleur dan in de ontwerpruimte waar je zelf nog zoveel wijzigingen kan aanbrengen als gewenst.
De kleurentheorie heeft voor jou nu geen geheimen meer. Je hebt genoeg kennis om er zelf mee aan de slag te gaan!
Lijkt het je toch wat veel werk? Dan bespreken we graag hoe wij jou met je design-uitdaginen kunnen helpen!
Ook al zijn we gevestigd in Antwerpen, onze Antwerpse Handjes ruilen we op onze website in voor (enkel noodzakelijke) cookies. Zo verbeteren we jouw gebruikservaring! Door de website te gebruiken, ga je akkoord met ons privacybeleid.
